Παϊδούση – Παπαντωνίου Γιόνα (Ιωάννα) Μικέ (1917-2009): Η Γιόνα Μικέ Παϊδούση, κόρη του γιατρού Απόστολου Παπαντωνίου και της Χρυσούλας Μπέικου, γεννήθηκε στους Δίδυμους της Ερμιονίδας όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα. Φοίτησε στο Αρσάκειο Παρθεναγωγείο και έλαβε το απολυτήριο της από το Καποδιστριακό Γυμνάσιο Ναυπλίου, απόφοιτος του οποίου υπήρξε και ο πατέρας της. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1942. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση ως στέλεχος της ΕΠΟΝ στην Ερμιονίδα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης με υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών· εκεί μελέτησε την αλβανική γλώσσα και λογοτεχνία. Με την λευκή ποδιά η συγγραφέας στην είσοδο του Πατρικού της σπιτιού στα Δίδυμα περίπου το 1943. Φωτογραφία από το βιβλίο, Γιόνα Μικέ Παϊδούση, « Ο Κόκκινος Επιτάφιος », Εκδόσεις Βιβλιόραμα, Αθήνα 2008.

ΠΟΡΙΩΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΗΡΩΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ 1940 - 44:
Βύρων Κρυσταλλίδης: (1910-1941) Ήλθε 12χρονος πρόσφυγας με την οικογένειά του από το Αϊβαλί στον Πόρο το 1922, και το 1927 εισήλθε στη ΣΝΔ. Το 1931 ονομάστηκε σημαιοφόρος μάχιμος. Κατά τον Β΄ Παγκ. Πολέμου ήταν ως υποπλοίαρχος κυβερνήτης στο πλοίο του ΠΝ "ΠΛΕΙΑΣ", και εκτελούσε περιπολίες στον Πατραϊκό. Στις 21-4-1941, δέχτηκε σφοδρή γερμανική αεροπορική προσβολή έξω από το λιμάνι της Πάτρας, όπου τραυματίστηκε και ο γενναίος κυβερνήτης και υπέκυψε στα βαρύτατα τραύματά του σε νοσοκομείο της Πάτρας την επόμενη μέρα 22/4. Στις 7-5-1943 ο Βύρων Κρυσταλλίδης τιμήθηκε μεταθανάτια με το Χρυσού Αριστείο Ανδρείας: "Διά τον ηρωισμόν του κατά την βύθισιν υπό εχθρικών αεροσκαφών του βοηθητικού πλοίου ΠΛΕΙΑΣ του οποίου ήτο Κυβερνήτης''. (πηγή: Βιογρ. Λεξικό των αποφοίτων ΣΝΔ, τ. 1ος, σελ. 376)

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΥΤΟΥΖΗ: Ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία του Πόρου , και ολόκληρης της Τροιζηνίας είναι τα χρόνια 1940-1944 , η Κατοχή.
Με την κήρυξη του Ελληνο-ιταλικού πολέμου , όταν ήχησε η σειρήνα, διατάχθηκε στον Πόρο και τη γύρω περιοχή, τοπική επιστράτευση, από της κλάσης 1917 ως τους απολυθέντες ως κείνη την ημέρα από το στρατό. Οσοι επιστρατεύθηκαν, προωθήθηκαν στο μέτωπο. Και είναι γνωστό το αποτέλεσμα του πολέμου με τους Ιταλούς.

Από την ομιλία του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΝΙΑΤΗ στην παρουσίαση 'Μνήμες από το Αλβανικό Έπος 1940 -41" του ΚΚΩΣΤΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (Πολιτιστικό Κέντρο Πόρου, Κυριακή, 27 Οκτωβρίου 2013, ώρα 19:00). Ένα νέο βιβλίο έρχεται να προστεθεί στα όσα υπάρχουν για το Έπος του ’40.
Ένα νέο άσμα ηρωικό, μα όχι πένθιμο για χαμένους ανθυπολοχαγούς,
αλλά άσμα ηρωικό, άσμα ένδοξο, περίλαμπρο, δοξαστικό για έναν απλό Έλληνα στρατιώτη,

ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940:
Ο βομβαρδισμός και η βύθιση
του ατμόπλοιου “Πολικός” στα Μέθανα
Το ναυάγιο αποτελεί ευκαιρία για την δημιουργία Θαλάσσιου Καταδυτικού Πάρκου - Στο πλοίο ήταν ναυτολογημένος ο ποιητής Νίκος Καββαδίας.

Ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα που έγιναν κατά την διάρκεια των πολεμικών συρράξων και στην Κατοχή από τα Ιταλικά και Γερμανικά στρατεύματα είναι ο βομβαρδισμός και η βύθιση του ατμόπλοιου “Πολικός” που πραγματοποιήθηκε στις 24 Απριλίου 1941, σε μικρή απόσταση από τις ακτές της Λουτρόπολης των Μεθάνων.

Πιέτρο Γκάμπα (Pietro Gamba, Ραβέννα, 1801 – Μέθανα, 1828). Ρομαντικός Ιταλός φιλέλληνας, που κατείχε τον τίτλο του κόμη. Συμμετείχε ως ηγετικό στέλεχος στους Καρμπονάρους ? (Carbonari) και εξαιτίας της δράσης του συνελήφθη στις 10 Ιουλίου 1821 μαζί με τον πατέρα του κόμη Ruggero Gamba και στάλθηκαν εξορία.

Υπήρξε προσωπικός φίλος του λόρδου Μπάϋρον, με τον οποίο είχε ερωτικό δεσμό η αδελφή του, κόμισσα Τερέζα Γκουϊτσιόλι (Teresa Guiccioli). Ως αποτέλεσμα της στενής φιλίας τους, ο Γκάμπα ακολούθησε χωρίς δεύτερη σκέψη τον Μπάϋρον στο ταξίδι του στην Ελλάδα με σκοπό την συμμετοχή στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων κατά των Οθωμανών.

Τον Σεπτέμβρη του 1970 στην Γένοβα, ο 22χρονος φοιτητής Κώστας Γεωργάκης διαμαρτυρήθηκε με την αυτοπυρπόλησή του για την δικτατορία στην Ελλάδα.
Στον πατέρα του άφησε το ακόλουθο γράμμα:

«Αγαπημένε μου πατέρα, σε παρακαλώ συγχώρα με χωρίς να κλάψης. Ο γυιός σου δεν είναι ήρωας. Είναι ένας άνθρωπος σαν όλους τους ανθρώπους ίσως με περισσότερο φόβο. Φίλησε το χώμα της πατρίδας για μένα. Μετά από τρία χρόνια καταπίεσης, δεν μπορώ ν’ αντέξω άλλο. Δεν θέλω εσύ να αντιμετωπίσης κανένα κίνδυνο γι αυτή μου την πράξη, αλλά δεν μπορώ ούτε να σκεφθώ ούτε να ενεργήσω αν δεν είμαι ελεύθερος. Ζήτω η Δημοκρατία, Κάτω η Τυραννία. Η πατρίδα μας που γέννησε την ελευθερία θα εξαφανίση τους τυράννους.Συγχώρα με αν μπορείς ο Κώστας σου»

Το ζεϊμπέκικο δύσκολα χορεύεται. Δεν έχει βήματα είναι ιερατικός χορός με εσωτερική ένταση και νόημα που ο χορευτής οφείλει να το γνωρίζει και να το σέβεται.

Είναι η σωματική έκφραση της ήττας. Η απελπισία της ζωής. Το ανεκπλήρωτο όνειρο. Είναι το «δεν τα βγάζω πέρα». Το κακό που βλέπεις να έρχεται. Το παράπονο των ψυχών που δεν προσαρμόστηκαν στην τάξη των άλλων.

Το ζεϊμπέκικο δεν χορεύεται ποτέ στην ψύχρα ει μη μόνον ως κούφια επίδειξη. Ο χορευτής πρέπει πρώτα «να γίνει», να φτιάξει κεφάλι με ποτά και όργανα, για να ανέβουν στην επιφάνεια αυτά που τον τρώνε.

Εργατική Πρωτομαγιά
Η πρώτη του Μάη πήρε μέσα από τη διεθνή ιστορική συγκυρία και μια άλλη διάσταση, έντονα πολιτική και συνδέθηκε με τους εργατικούς και συνδικαλιστικούς αγώνες αλλά και την πορεία κομμάτων που τους εκπροσωπούσαν. Οι συντεχνίες και οι εργαζόμενοι είχαν στη διάρκεια των αιώνων κάποιες μέρες εορτασμού και προώθησης της εικόνας τους στην τοπική κοινωνία. Στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης μια μέρα του Σεπτεμβρίου ήταν αυτή που αναγόταν σε εργατική αργία.

η εφημερίδα «Σοσιαλιστής»
Οι πρώτες εργατικές οργανώσεις στην Ελλάδα εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1870-1890 ως αποτέλεσμα της αναπτυσσόμενης και βιομηχανικά εξελισσόμενης οικονομίας της χώρας. Στη Σύρο, το πρώτο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο της Ελλάδας της εποχής, συγκροτήθηκαν τα πρώτα σωματεία της περιόδου. Το παράδειγμα των πρωτοπόρων ξυλουργών και των βυρσοδεργατών της Σύρου ακολούθησαν οι τυπογράφοι της Αθήνας το 1882 και οι μηχανικοί και θερμαστές πλοίων με την ίδρυση του πρώτου ναυτεργατικού σωματείο στον Πειραιά το 1889. Βασικοί σταθμοί στη διαμόρφωση αυτού του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα υπήρξαν σημαντικές απεργίες στη Σύρο (1879), την Αθήνα (1882) και κυρίως το Λαύριο (1883-96) και η ίδρυση, με την πρωτοβουλία του Σταύρου Καλλέργη, του «Κεντρικού Σοσιαλιστικού Ομίλου».