Στον Πόρο πριν 4.800 χρόνια

Εύποροι ήταν οι κάτοικοι που είχαν εγκατασταθεί πριν από 4.800 χρόνια στο βορειοανατολικό άκρο του Πόρου.

Τα σπίτια τους που βρέθηκαν στη θέση Κάβος Βασίλη από την αρχαιολόγο της Β' ΕΠΚΑ Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου, και τα οποία συνιστούν έναν οικισμό της Πρώιμης εποχής του Χαλκού, είναι ευρύχωρα και καλοδιατηρημένα. Σώζονται σε ύψος μέχρι ενός μέτρου. Εχουν κατασκευαστεί από λιθοδομή και είναι εφοδιασμένα σε δύο περιπτώσεις με πήλινες εστίες στο κεντρικό δωμάτιο.

Βρέθηκε, επίσης, εξαιρετικής ποιότητας κεραμική εγχώρια και εισηγμένη, σφραγίδες από στεατίτη και πηλό που υποδηλώνουν, όπως υποστηρίζει η κ. Κονσολάκη, υψηλό βιοτικό επίπεδο και έντονη εμπορική δραστηριότητα των πρωτοελλαδιτών του Πόρου. Θεωρεί μάλιστα πως «η θέση της εγκατάστασης ακριβώς απέναντι από την Αίγινα και πάνω στο δρόμο της θαλάσσιας επικοινωνίας του Σαρωνικού με τον Αργολικό Κόλπο προφανώς έχει παίξει κύριο ρόλο στη μεγάλη ακμή του οικισμού, που τοποθετείται χρονολογικά στην ΠΕ ΙΙ (2800-2000 π.Χ.)».

Για το σημαντικό αυτό εύρημά της, όπως και για τα άλλα στον Γαλατά, στα Μέθανα και στη βραχονησίδα Μόδι, τα οποία συνθέτουν μια νέα εικόνα για την Προϊστορική Τροιζηνία θα μιλήσει η κ. Κονσολάκη σήμερα Τετάρτη 7 μ.μ. στο πλαίσιο των διαλέξεων της Εταιρείας των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στο Πολυτεχνείο (κτίριο Γκίνη, είσοδος από την οδό Τοσίτσα).

Η προϊστορική Τροιζηνία μέχρι πρόσφατα εμφανιζόταν στους αρχαιολογικούς χάρτες ως terra incognita, λέει η κ. Κονσολάκη, η οποία θεωρεί εξίσου σημαντική με την εγκατάσταση του Πόρου μια άλλη που εντοπίστηκε στο λόφο της Μεγάλης Μαγούλας στο Γαλατά, στη νότια πλευρά του όρμου του Πώγωνα, σε απόσταση περίπου 2 χλμ. από το λιμάνι της Αρχαίας Τροιζηνίας. Στην κορυφή του λόφου έχουν βρεθεί αρχιτεκτονικά λείψανα της Μεσοχαλκής περιόδου (2000-1600 π.Χ.) τα οποία δεν έχουν πλήρως αποκαλυφθεί.

Η δυτική πλευρά του λόφου έκρυβε μια άλλη έκπληξη για την ανασκαφέα. Τρεις θολωτούς τάφους, που καθένας τους αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό στάδιο στην εξέλιξη των μυκηναϊκών θόλων. Ο πρωϊμότερος από αυτούς (16ου αι. π.Χ.), τυπολογικά συγγενής με τους Πρωτομινωικούς-Μεσομινωικούς κυκλικούς τάφους της Νότιας Κρήτης, αν και ήταν διαταραγμένος, είχε διασώσει στο κέντρο του θαλάμου του ένα χάλκινο ξίφος τύπου Λ και ένα χάλκινο μαχαίρι και τα δύο με επάργυρα καρφιά στη λαβή, όπως επίσης θραύσματα αγγείων και εδωλίων.

Ο δεύτερος τάφος, μικρός θολωτός με υποτυπώδη δρόμο ανήκει στην Πρώιμη Μυκηναϊκή περίοδο (15ο άι. π.Χ.) και ο τρίτος τεράστιος (διαμέτρου 11 μ.) θολωτός και περίοπτος είναι «κορυφαίο δείγμα της μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής» (13ου αι. π.Χ.).

Υστεροελλαδική (12ου αι. π.Χ.) είναι και η εγκατάσταση που εντοπίστηκε στην απόκρημνη και δυσπρόσιτη από τη θάλασσα βραχονησίδα Μόδι, υποδηλώνοντας το πολυδιάστατο πλέγμα του ναυτικού εμπορίου κατά την ύστατη αναλαμπή του μυκηναϊκού πολιτισμού.

Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ