Οι ενστάσεις και οι απόψεις της Αλλαγής Πορείας για την ιδιωτικοποίηση του λιμένα Πόρου

Η παράταξή ΑΛΛΑΓΗ ΠΟΡΕΙΑΣ, επικεφαλής της οποίας είναι ο κ. Γιάννης Δημητριάδης, στη συνεδρίαση του ΔΣ της 23.9.2013, εισηγήθηκε την ψήφιση της ακόλουθης διαπαραταξιακής πρότασης, η οποία υπερψηφίστηκε ομόφωνα με την Απόφαση 174/2013, με την οποία το ΔΣ εξέφρασε την κατηγορηματική αντίθεσή του στον συντελούμενο σχεδιασμό:

ΛΟΓΟΙ ΑΝΤΙΘΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΚΑΦΩΝ ΛΙΜΕΝΑ ΠΟΡΟΥ

1. Επί της αρχής:
Με την εν λόγω τροποποίηση αποφασίζονται από μια ιδιωτική μελετητική εταιρία και χωρίς να έχει ερωτηθεί η τοπική κοινωνία, ζητήματα τα οποία αφορούν αναπτυξιακές και χωροταξικές επιλογές που μόνο μια αιρετή διοίκηση μπορεί να αποφασίζει. Επιπλέον, οι παραθαλάσσιοι κοινόχρηστοι χώροι του παραδοσιακού οικισμού του Πόρου αντιμετωπίζονται ως ζώνες που τα όριά τους και η χωροθέτηση των χρήσεων και λειτουργιών τους μπορούν να μεταβάλλονται οποτεδήποτε με αποφάσεις της κεντρικής Διοίκησης και με κριτήρια ιδιωτών μελετητών και επενδυτών.

2. Γενικοί λόγοι:
α. Το Δημοτικό Συμβούλιο και το Διοικητικό Συμβούλιο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου με σειρά αποφάσεών τους: α) Έχουν εκφράσει την ομόφωνη αντίθεση της τοπικής κοινωνίας στην μεταφορά του λιμανιού μας στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. και στη συντελευμένη ιδιωτικοποίησή του (Απόφαση ΔΣ 115/2012), β) έχουν ασκήσει ενώπιον του ΣτΕ αίτηση ακύρωσης κατά της Διυπουργικής Απόφασης 218/2012 με την οποία το λιμάνι μας μεταβιβάστηκε στο ΤΑ.Ι.ΠΕ.Δ. (Απόφαση ΔΣ 115/2012 και Απόφαση ΔΣ ΔΛΤ 93/2012) ) και βρισκόμαστε εν αναμονή της απόφασης του Δικαστηρίου και γ) έχουν αποφασίσει την εκπόνηση masterplan του λιμανιού με επιμέλεια του ΔΛΤ Πόρου (Απόφαση ΔΣ 155/2013).
β. Το ΤΑ.ΙΠΕ.Δ. αναρμοδίως έχει προβεί στην ανάθεση των μελετών «Τροποποίησης Χωροθέτησης Καταφυγίου Τουριστικών Σκαφών» και «Πλαισίου Έργων Ανάπτυξης Λιμένα Πόρου», καθώς, σύμφωνα με την Διυπουργική Απόφαση 218/2012 σε αυτό «Μεταβιβάζεται και περιέρχεται χωρίς αντάλλαγμα… το δικαίωμα παραχώρησης σε τρίτους, μέσω συμβάσεων παραχώρησης, κάθε δικαιώματος χρήσης, διοίκησης, διαχείρισης και εκμετάλλευσης επί των κινητών και ακινήτων εντός της χερσαίας ή/και της θαλάσσιας ζώνης των παρακάτω λιμένων και τουριστικών λιμένων που σχετίζονται με την λειτουργία τους και γενικώς κάθε είδους περιουσιακής φύσης δικαιωμάτων, κεκτημένων οικονομικών συμφερόντων, άυλων δικαιωμάτων και δικαιωμάτων λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης υποδομών τους, που ανήκουν στο Δημόσιο, στην «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.» (πρώην «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε.») και σε ΝΠΔΔ, όπως ιδίως στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Λιμενικά Ταμεία και Δημοτικά ή Διαδημοτικά Λιμενικά Ταμεία. Μέχρι τη σύναψη των σχετικών συμβάσεων παραχώρησης από το Ταμείο, τα δικαιώματα χρήσης, διοίκησης, συνήθους διαχείρισης και εκμετάλλευσης των παρακάτω λιμένων και τουριστικών λιμένων συνεχίζουν να ασκούνται από τους φορείς που τα ασκούν, εξαιρουμένη». Επομένως, μόνο το Λιμενικό μας Ταμείο και όχι το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. έχει δικαίωμα να αναθέτει μελέτες σχετικού αντικειμένου. Η δε αναφορά στην εισαγωγή του φακέλου ότι εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 2160/1993 είναι απολύτως ελλιπής και αόριστη.
γ. Όπως προκύπτει από τα διαβιβαστικά έγγραφα, οι ακολουθούμενες διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης παραβιάζουν τις διατάξεις που αφορούν λιμένες παραδοσιακών οικισμών, αφού γίνονται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3. του άρθρου 31 του Ν. 4179, από την οποία εξαιρούνται ρητά οι περιπτώσεις λιμένων εντός παραδοσιακών οικισμών. Επίσης, οι προτεινόμενες στον φάκελο αλλαγές ορίων και χρήσης συνιστούν στην πραγματικότητα, όχι τροποποίηση του τουριστικού καταφυγίου, αλλά δημιουργία μιας μαρίνας υπερδιπλάσιας έκτασης και επέκταση του καταφυγίου σε χώρο που σήμερα δεν εμπίπτει στο καταφύγιο με ανάπτυξη διαφορετικών από τις υφιστάμενες χρήσεις. Η προτεινόμενη αυτή επέκταση του καταφυγίου είναι βέβαιο ότι θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, καθόσον κατοχυρώνει απεριόριστο δικαίωμα στο νέο διαχειριστή της μαρίνας να το εκμεταλλεύεται ως μαρίνα μόνιμου ελλιμενισμού και απαιτεί εκτεταμένα υποθαλάσσια έργα αγκυροβολίας.
δ. Η σύνταξη του «Φακέλου Τροποποίησης Χωροθέτησης Καταφυγίου Τουριστικών Σκαφών» πριν από την σύνταξη του «Πλαισίου Έργων Ανάπτυξης Λιμένα Πόρου» συνιστούν ανάποδη σειρά και αντιστροφή των λογικών βημάτων για τις συγκεκριμένες χωροθετήσεις. Η δε αναφορά στον εν λόγω Φάκελο ότι το -μη εκπονημένο ακόμα- Πλαίσιο Έργων αποτέλεσε βάση του, αποτελεί μια ακόμα απόδειξη για την προσχηματική τήρηση της διαδικασίας, η οποία μοναδικό σκοπό έχει να οριοθετήσει κατόπιν εορτής το αντικείμενο της παραχώρησης του ήδη συντελούμενου από το ΤΑΙΠΕΔ διαγωνισμού, σύμφωνα με τις επιταγές των ενδιαφερομένων επενδυτών.
ε. Οι ταυτόσημες σχεδόν έννοιες του Καταφυγίου Τουριστικών Σκαφών, του Τουριστικού Λιμένα και της Μαρίνας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, σε κάθε περίπτωση παρέχουν στο φορέα διαχείρισης, χωρίς καμία περαιτέρω αδειοδότηση, τις δυνατότητες (1) διάθεσης των θέσεων του λιμανιού για μόνιμο ελλιμενισμό σκαφών και (2) περίφραξης της χερσαίας ζώνης του, η οποία χαρακτηρίζεται ρητά ως μη κοινόχρηστη.

3. Ειδικότεροι λόγοι, σε ό,τι αφορά τον υπό κρίση φάκελο:
α. Υπερδιπλασιάζεται η έκταση του τμήματος που είχε προσδιοριστεί παραπλανητικά με την Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος και τις σχετικές ανακοινώσεις του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. ότι πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί. Το τμήμα αυτό, το οποίο είχε αποτυπωθεί ενδεικτικά τον Απρίλιο του 2013 να έχει έκταση από το κτίριο Συγγρού έως την οικία Καρρά, επεκτείνεται καταρχήν έως το κτήριο της Αμβροσία και από το Δημαρχείο έως τον Ευαγγελισμό, ενώ οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να επεκταθεί εκ νέου με την ίδια διαδικασία τροποποίησης των ορίων της.
β. Οι προτεινόμενες χρήσεις του λιμανιού δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της τοπικής οικονομίας και στις επιθυμίες της κοινωνίας. Ειδικότερα:
(1) Μειώνεται η έκταση του λιμανιού που διατίθεται για ελλιμενισμό σκαφών θαλάσσιου τουρισμού, καθώς η συγκεκριμένη χρήση θα απαγορεύεται πλέον στη ζώνη από Αμβροσία έως πιάτσα ταξί όπου σήμερα ελλιμενίζονται μεγάλα γιωτς και στη ζώνη από Ευαγγελισμό έως Πούντα που σήμερα ελλιμενίζονται δεκάδες ιδιωτικά και επαγγελματικά κότερα.
(2) Διατηρούνται οι άστοχα προβλεπόμενες από την μελέτη κατασκευής του νέου δυτικού λιμένα -και στην πράξη απολύτως ακυρωθείσες- προβλέψεις για ταυτόχρονο ελλιμενισμό δύο (2) πλοίων ακτοπλοϊας και τεσσάρων (4) πλοίων ferry boats.
(3) Προβλέπεται τεράστιο τμήμα αλιευτικών σκαφών (190 σκάφη), χωρίς μάλιστα σε αυτό να προβλέπονται θέσεις για μεγάλα αλιευτικά και ανεμότρατες. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την τεκμηρίωση του πλήθους των θέσεων αυτών γίνεται αναφορά σε 428 άδειες που είναι εγγεγραμμένες στο Λιμεναρχείο Πόρου, οι οποίες προφανώς συμπεριλαμβάνουν τις εκατοντάδες βάρκες που ελλιμενίζονται εκτός λιμανιού, στην Πέρλια, το Νεώριο ή ακόμα και το Γαλατά.
(4) Τα προβλεπόμενα μήκη και τύποι σκαφών καθιστούν μη βιώσιμη τη σχεδιαζόμενη μαρίνα και κατ΄ επέκταση ο σχεδιασμός αυτός αναμένεται να πλήξει καίρια την τοπική οικονομία. Ειδικότερα, προβλέπεται ο ελλιμενισμός 10 σκαφών έως 8μ. , 42 σκαφών 8 -10μ. , 63 σκαφών 10 – 12μ. , 49 σκαφών 12 – 15μ. , 12 σκαφών 15 – 18μ. και μόλις 2 σκαφών πάνω από 18. Με λίγα λόγια προβλέπεται η διάθεση 115 από τις 178 θέσεις ελλιμενισμού στις κατηγορίες έως 12μ., οι οποίες αποτελούν τις λιγότερο δημοφιλείς κατηγορίες σκαφών σήμερα. Μάλιστα, από τις θέσεις αυτές, οι 52 διατίθενται για τα καθόλου δημοφιλή μεγέθη κάτω από 10μ. Αντίθετα για την πλέον δημοφιλή κατηγορία των 12 -15μ. (φλοτίλες ιστιοπλοϊκών), η οποία και αντιπροσωπεύει ποσοστό πάνω από 50% της υφιστάμενης κίνησης του λιμανιού, διατίθενται μόνο 49 θέσεις, δηλαδή ποσοστό 27%. Σε ό,τι αφορά δε τα μεγέθη από 15μ. – 18μ. (ιδιωτικά κότερα), το λιμάνι πλέον καθίσταται απαγορευτικό για την επίσκεψή τους, αφού προβλέπονται μόλις 12 θέσεις, ενώ ο ελλιμενισμός των πολύ μεγάλων γιωτς, ο οποίος μέχρι σήμερα αποτελεί στοιχείο που εμπλουτίζει το κύρος και την φήμη του λιμανιού μας και ενισχύει την τοπική οικονομία, απαγορεύεται παντελώς, αφού προβλέπονται μόλις 2 θέσεις ελλιμενισμού τέτοιων σκαφών και μάλιστα στην πλέον ακατάλληλη θέση (στην περιοχή της γοργόνας). Πρόκειται για θεμελιώδη σφάλματα του υπό κρίση φακέλου, τα οποία οφείλονται πιθανότατα στην προχειρότητα και στη βιασύνη της σύνταξής του. Χαρακτηριστικό αυτών είναι το γεγονός ότι δεν αναφέρεται κανένα στατιστικό στοιχείο που αφορά την έως σήμερα προσέλευση σκαφών ανά κατηγορία και μέγεθος και ότι για την ανάλυση των υφιστάμενων χρήσεων του λιμανιού δεν έχει ληφθεί με κανένα τρόπο υπόψη η ζήτηση θέσεων ελλιμενισμού, αλλά αποκλειστικά η προσφορά (δηλαδή μόνο τι θέσεις προσέφερε το λιμάνι μας και καθόλου τι είδους σκάφη το επισκέπτονταν τόσα χρόνια).
(5) Παρότι λαμβάνονται υπόψη όλες οι υφιστάμενες χρήσεις της χερσαίας ζώνης από καταστήματα εστίασης, δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη (ούτε καν αναφέρονται στην υφιστάμενη κατάσταση!) οι υφιστάμενες χρήσεις – λειτουργίες επιχειρήσεων «θαλάσσιου τουρισμού» στη θαλάσσια ζώνη. Ειδικότερα, ο υπό κρίση φάκελος αποσιωπεί παντελώς την ύπαρξη μιας επιχείρησης ενοικίασης σκαφών και μιας επιχείρησης φύλαξης σκαφών, οι οποίες λειτουργούν στη ζώνη της Πούντας, την οποία και προορίζει αποκλειστικά για χρήση αλιευτικών, οδηγώντας έτσι στον αφανισμό των εν λόγω επιχειρήσεων, χωρίς καν αυτό να αναφέρεται.
(6) Οι θαλάσσιες ζώνες του νέου δυτικού λιμένα και από Αμβροσία έως Δημαρχείο, προβλέπεται να διατηρήσουν τις σημερινές χρήσεις ακτοπλοΐας, πορθμείου, ημερόπλοιων και λέμβων, αλλά όχι τις απολύτως απαραίτητες για την τοπική κοινωνία χρήσεις κυκλοφοριακού χαρακτήρα στη χερσαία ζώνη (αναστροφή οχημάτων απέναντι από την Αγροτική Τράπεζα και πάρκινγκ αυτοκινήτων στο νέο λιμάνι). Μάλιστα, ο μελετητής, χωρίς να έχει καμία σχετική νομιμοποίηση, υποδεικνύει ότι πρέπει να εκπονηθεί κυκλοφοριακή μελέτη (υπονοώντας ενδεχομένως από το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.), ώστε να παύσει η σύγκρουση των υφιστάμενων χρήσεων ακτοπλοΐας και κυκλοφορίας οχημάτων στους εν λόγω χώρους.
(7) Προβλέπεται η διάθεση 320 τ.μ. για τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων στην χερσαία ζώνη λιμένα στην περιοχή του ξύλινου προβλήτα. Η χρήση αυτή έχει αποφασιστεί από το Λιμενικό μας Ταμείο μόνο για το έτος 2013 και μόνο για έκταση 100 τ.μ.. Αν είναι να αποφασιστεί η εξακολούθησή της ή/και η επέκτασή της στα 320 τ.μ. ή και ακόμα περισσότερο, αυτό αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της αιρετής διοίκησης και του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου και όχι της υπό κρίση μελέτης.
γ. Προβλέπεται η οικοδόμηση δύο κτιρίων διοίκησης εμβαδού 150 τ.μ. εντός της χερσαίας ζώνης έναντι του κτηρίου Συγγρού, γεγονός που αφενός αντιβαίνει στο καθεστώς νομικής και πραγματικής προστασίας του παραδοσιακού οικισμού και της παραθαλάσσιας ζώνης του λιμανιού μας και αφετέρου αποσιωπεί παντελώς το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 6566/2005, με την οποία χωροθετήθηκε το Καταφύγιο Τουριστικών Σκαφών, ως κτήριο διοίκησης του καταφυγίου, ορίστηκε το κτήριο της ΔΗΚΕΠ επί της παραλιακής οδού.
δ. Ο τρόπος κατάρτισης του προϋπολογισμού των απαιτούμενων εργασιών είναι παντελώς αδιαφανής, καθώς αναφέρει συνολικές αξίες ανά είδος που στις περισσότερες περιπτώσεις αντιστοιχούν σε «ποσότητα 1». Επίσης, για τις ανάγκες εκτέλεσης των προβλεπόμενων έργων και εργασιών προβλέπονται αθροιστικά τα ποσά των 1.264.500€ για το Τουριστικό Καταφύγιο και 839.500€ για το τμήμα αλιευτικών σκαφών, χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στον φορέα και στον τρόπο χρηματοδότησής τους, σημείο το οποίο δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά.
ε. Ελλείψεις –ψευδείς αναφορές του υπό κρίση φακέλου:
(1) Δεν γίνεται καμία αναφορά πώς εφαρμόζονται οι επικαλούμενες στην εισαγωγή του φακέλου διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 2160/1993 και ειδικότερα δεν αναφέρεται ποιος είναι ο φορέας ανάθεσης και ο τρόπος ανάθεσης του φακέλου.
(2) Δεν γίνεται καμία αναφορά στα όρια της υφιστάμενης χερσαίας ζώνης λιμένα, ειδικά σε ότι αφορά το μήκος της, το οποίο και δεν αποτυπώνεται στους υφιστάμενους χάρτες.
(3) Δεν γίνεται καμία αναφορά στις κακοτεχνίες του ξύλινου προβλήτα και στο γεγονός ότι το έργο δεν έχει παραδοθεί εξαιτίας τους από το 2008. Αντίθετα, το έργο παρουσιάζεται ως άρτιο και λειτουργικό και δεν προβλέπεται κανένα έργο για την επιδιόρθωσή του. Μάλιστα, ο συντάκτης του υπό κρίση φακέλου είναι ο ίδιος που υπογράφει και το τοπογραφικό της χωροθέτησης του έργου του ξύλινου προβλήτα του 2005 και επομένως, τεκμαίρεται ότι είναι γνώστης όλου του αμαρτωλού ιστορικού του έργου και κυρίως του γεγονότος ότι στην πραγματικότητα δεν είναι προς χρήση.
(4) Δεν γίνεται καμία αναφορά στα προβλήματα των κρηπιδωμάτων σε όλο το τμήμα από το φαρμακείο Δρούγκα έως την Αμβροσία (νότιο τμήμα τμήματος Α), πέραν του μικρού τμήματος στο οποίο έχει συντελεστεί εμφανής κατάρρευση. Σύμφωνα με τις επίσημες ενημερώσεις, ολόκληρο το ως άνω τμήμα των κρηπιδωμάτων έχει ακριβώς τα ίδια κατασκευαστικά προβλήματα με το μικρό κομμάτι που ήδη κατέρρευσε και απαιτεί συνολική αντιμετώπιση. Αντίθετα, το εν λόγω τμήμα παρουσιάζεται ως άρτιο και λειτουργικό και δεν προβλέπεται κανένα έργο για την επιδιόρθωσή του. Μάλιστα, ο συντάκτης του υπό κρίση φακέλου είναι ο ίδιος που έχει αναλάβει την εκπόνηση μελετών που αφορούν την αποκατάσταση του επίμαχου τμήματος.
(5) Δεν γίνεται καμία αναφορά στα αντίστοιχα προβλήματα του τμήματος που προορίζεται για χρήση αποκλειστικά ημερόπλοιων και στα έργα που ήδη έχουν δημοπρατηθεί από την Περιφέρεια Αττικής για την αποκατάστασή τους.
(6) Δεν γίνεται καμία αναφορά στα προβλήματα του αποχετευτικού δικτύου, παρότι προβλέπεται η περαιτέρω επιβάρυνση του δικτύου με τα λύματα των ελλιμενιζόμενων σκαφών.
(7) Δεν γίνεται καμία αναφορά στις μη πραγματοποιηθείσες αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις στο νέο λιμάνι, αναφέρεται ανακριβώς ως υφιστάμενη η χρήση έξι θέσεων ακτοπλοΐας και φέρρυ μποτς και η ύπαρξη υφιστάμενων προσκρουστήρων σε αυτές.
(8) Δεν γίνεται καμία αναφορά στην έλλειψη σήμανσης του διαύλου στο νότιο τμήμα του λιμανιού, η οποία παρότι προβλέπεται από το Γενικό Κανονισμό Λιμένα δεν υπάρχει, και στην αύξηση της αναγκαιότητας τοποθέτησής της, ειδικά λόγω του περαιτέρω στενέματος του διαύλου με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις (κάθετος ελλιμενισμός σκαφών, τοποθέτηση πλωτών προβλητών και επί αυτών κάθετος ελλιμενισμός σκαφών στο ανατολικό τμήμα, υφιστάμενη ζώνη αρόδο ελλιμενισμού μεταξύ Πόρου Γαλατά, αβαθή κτλ). Τα απαιτούμενα για τη σήμανση έξοδα βρίσκονται εκτός προϋπολογισμού.
(9) Αναφέρεται ανακριβώς ότι για τους θερινούς μήνες απαγορεύεται η πρόσβαση οχημάτων στην παραλιακή οδό.