Φακέλωσαν την Έλλη Λαμπέτη ακόμα και για ένα ταξείδι της στον Πόρο!

Η ηθοποιός είχε φάκελο ακόμα και για ένα της ταξείδι στον Πόρο, όπως αποκαλύπτει σήμερα η εφημερίδα ΑΥΓΗ με τίτλο: Η «Αυγή» έκαψε... την Λαμπέτη. ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ Ζώτου Έλλη
Δημοσίευση: 18 Δεκεμβρίου 2016 18:35. Παρά τα "υγιή κοινωνικά της φρονήματα" η ηθοποιός Έλλη Λαμπέτη μπήκε στο στόχαστρο του μετεμφυλιακού κράτους για μια υπογραφή στην εφημερίδα μας το 1956 Όταν, την περασμένη άνοιξη, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Ν. Τόσκας κατάφερε μετά από αρκετές άδικες βόλτες σε διάφορες υπηρεσίας της Αστυνομίας να βρει πού επιτέλους φυλάσσονται οι 2.110 φάκελοι ατομικών φρονημάτων και αποφάσισε το άνοιγμα των αρχείων αυτών για ιστορική έρευνα αλλά και για να τα δουν οι ίδιοι οι άνθρωποι που το μετεμφυλιακό κράτος και η Χούντα φακέλωναν, πολλοί περιμέναμε οι φάκελοι αυτοί να αφορούν μόνο πολιτικά πρόσωπα ή πρόσωπα που με κάποιο τρόπο είχαν ενοχλήσει με την δράση τους το καθεστώς. Ωστόσο, όπως μαθαίνουμε, ένα σεβαστό μέρος των φακέλων που τελικά γλίτωσαν τη "φωτιά της συμφιλίωσης" του 1989 αφορούν ηθοποιούς, τραγουδιστές, συνθέτες, συγγραφείς και ποιητές, χωρίς όμως απαραίτητα να έχουν εμπλακεί σε κάποια "αντεθνική δράση". Φυσικά, δεν θα έπρεπε να μας προκαλεί έκπληξη το εύρος της παρακολούθησης, καθώς, όπως πιθανολογείται, δεν πρέπει να υπήρχε Έλληνας χωρίς φάκελο εκείνη την εποχή. Αυτό όμως που προκαλεί έκπληξη είναι η επιλογή φακέλων ανθρώπων τής τότε, ας πούμε, "σόουμπιζ", να διασωθούν από την φωτιά του 1989.

Παρ' όλ' αυτά τέτοιου είδους φάκελοι μας χαρίζουν μια ακόμα ματιά στον τρόπο που το κράτος και οι υπηρεσίες του τότε αντιλαμβάνονταν τον ρόλο τους αλλά και τον τρόπο που ο πληθυσμός της χώρας κατηγοριοποιούνταν και παρακολουθούνταν συνεχώς, με το κράτος να επεμβαίνει όπου αυτό έκρινε ότι έπρεπε ή ήθελε.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η περίπτωση της γνωστής ηθοποιού Έλλης Λαμπέτη, ο φάκελος της οποίας βρίσκεται ανάμεσα στους 2.110 διασωθέντες φακέλους και από τον οποίο φέρνουμε στο φως μερικά ντοκουμέντα. Το πραγματικό της όνομα ήταν Έλλη Λούκου. Ο πατέρας της Κώστας Λούκος είχε ταβέρνα στα Βίλια, όπου και γεννήθηκε η ηθοποιός. Η Έλλη Λαμπέτη έκανε το θεατρικό της ντεμπούτο μεσούσης της Κατοχής, το 1942 ενώ για την ερμηνεία της στην ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη το 1958, το "Τελευταίο ψέμα", ήταν υποψήφια για βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Television Arts) A' γυναικείου ρόλου. Αν εξετάσει κάποιος τη βιογραφία της, η ζωή της μοιάζει αφιερωμένη στην τέχνη της ενώ σημαδεύεται από τους θανάτους όλων των αδελφών της από καρκίνο, ασθένεια που θα χτυπήσει και την ίδια και τελικά μετά από πολύχρονη μάχη θα της στερήσει τη ζωή.

Υπεύθυνη δήλωση ταξιδιού διακοπών...
Και κάπου εκεί έρχεται αναπόφευκτα η απορία: τι μπορεί να περιείχε ο φάκελος της; Μα φυσικά κάθε πτυχή της ζωής της που μπορούσε να καταγραφεί και να θεωρείται ότι ενδιαφέρει το κράτος. Από μια υπεύθυνη δήλωση της ίδιας προς τη Γενική Ασφάλεια τον Σεπτέμβριο του 1949 με την οποία δηλώνει ότι επιθυμεί να ταξιδέψει στον Πόρο για διακοπές 10 ημερών έως κάποια ταυτότητά της με φωτογραφία στην οποία μοιάζει μαθήτρια με το λευκό γιακαδάκι και κοτσίδες.

Απαγόρευση ταξιδιού στο εξωτερικό το 1969
Περνώντας όμως στα πιο σοβαρά ζητήματα, βρίσκουμε την απαγόρευση "αποδημίας της" στο εξωτερικό το 1969. Συγκεκριμένα, πρόκειται για έγγραφο της Διεύθυνσης Αλλοδαπών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης που απευθύνεται σε "άπαντας ελέγχους διαβατηρίων" και κοινοποιείται σε όποιον μπορεί να κοινοποιηθεί, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Υπηρεσιών αλλά και το 8ο Δημόσιο Ταμείο Αθηνών, από το οποίο μάλιστα ζητούν να τους απαντήσουν άμεσα εάν η ηθοποιός αναγράφεται και με το επώνυμο Λούκου, προφανώς ώστε να αποφευχθεί κάποιο... "λάθος" και να καταφέρει να ταξιδέψει. Στο έγγραφο ωστόσο δεν αναφέρεται ο λόγος που απαγορεύεται το ταξίδι στο εξωτερικό.

Θυμίζουμε ότι η Έλλη Λαμπέτη είχε παντρευτεί από το 1959 τον Αμερικανό συγγραφέα Φρεντ Γουέιτμαν ενώ ανατρέχοντας στην βιογραφία της βλέπουμε ότι το 1969 ήταν και η φορά που η ηθοποιός διαγνώστηκε πρώτη φορά με καρκίνο και ταξίδεψε στην Αμερική για θεραπεία.

"Έρευνα προς εξακρίβωσιν του ποιού και εν γένει διαγωγής της"
Κατά την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών, συναντάμε έγγραφο που ζητάει αναλυτική έρευνα για το "ποιόν" της ηθοποιού, η οποία μάλιστα ζητείται από την ΚΥΠ!

Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 1970, ζητούν από την Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Αθηνών "ωλοκληρωμένην έρευναν προς εξακρίβωσιν του ποιού και εν γένει διαγωγής της εν θέματι, επεκτείνοντες ειδικώτερον την έρευνα και επί των κάτωθι" (ΣΗΜ: Διατηρήσαμε την ορθογραφία του πρωτότυπου κειμένου).

Ποια είναι τα κάτωθι; Η αξιοπρέπεια, το ήθος και οι κοινωνικές της σχέσεις. Η εθνική ή αντεθνική δράση της κατά τις περιόδους: της " (ι)Κατοχής, (ιι) Συμοριτοπόλεμου, (ιιι) 1950 μέχρι Επαναστάσεως 21-4-1967 (ιυ) Μετά την Επανάστασιν και μέχρι σήμερον".

Η ΚΥΠ θέλει επίσης να ενημερωθεί για τα κοινωνικά της φρονήματα, "την πίστι της εις την Επανάστασιν ή την αντίθεσιν προς ταύτην", "εάν επηρεάζηται κατά την εκτέλεσιν της υπηρεσίας της υπό ατομικών συμφερόντων ή πολιτικών παραγόντων" και κάθε άλλο στοιχείο που μπορεί να απεικονίσει την προσωπικότητά της.

Τονίζεται μάλιστα ότι αν διαπιστωθεί ότι "βαρύνεται με αντεθνική δράσιν ή πολιτικάς εκδηλώσεις" ζητούν λεπτομέρειες επ' αυτού.

Υπενθυμίζουμε ότι πρόκειται για έγγραφο μεσούσης της Χούντας, εξ ου και οι αναφορές σε "συμμοριτοπόλεμο" και "Επαναστάσεως της 21η Απριλίου".

Η εφημερίδα “Αυγή” και τα "επιβαρυντικά στοιχεία"
Στο πλαίσιο πιθανότατα της συγκεκριμένης παραγγελίας έρευνας, συναντάμε δύο μήνες μετά, τον Φεβρουάριο του 1971, έγγραφο της Γενικής Ασφάλειας προς την Διεύθυνση Εθνικής Ασφάλειας στο οποίο αναφέρουν ότι την περίοδο του Εμφυλίου δεν ανακατεύθηκε σε τίποτα και ζούσε φιλήσυχα. Όμως περιλαμβάνεται συμβάν του Ιανουαρίου του 1956, δηλαδή η υπογραφή της σε υπόμνημα που ζητούσε την απόλυση της πολιτικής κρατούμενης Μαρίας Καλλέργη και χορήγηση γενικής αμνηστίας. Το υπόμνημα και τις υπογραφές δημοσίευσε τότε η εφημερίδα “Αυγή”. Σημειώνουμε ότι η Μαρία Καλλέργη, είναι η γνωστή στους νεώτερους ηθοποιός Μαρία Φωκά ή αλλιώς η γιαγιά από το σίριαλ “Nτόλτσε Βίτα”. Το επώνυμο Καλλέργη είναι το επώνυμο του τότε συζύγου της Λυκούργου Καλλέργη, επίσης ηθοποιού.

Θυμίζουμε ότι η Μαρία Φωκά είχε βρεθεί το 1952 συγκατηγορούμενη των Νίκου Μπελογιάννη, Αργυριάδη, Μπάτση, Καλούμενου, Έλλης Παππά - Ιωαννίδου και πολλών άλλων, στη δίκη που κατέληξε στην εκτέλεση των Μπελογιάννη, Καλούμενου, Μπάτση και Αργυριάδη. Η Μαρία Φωκά καταδικάστηκε αρχικά σε ισόβια για κατασκοπεία αλλά η ποινή αργότερα μειώθηκε σε 10 χρόνια κάθειρξη και «αποστέρησιν των πολιτικών δικαιωμάτων επί 10ετίαν». Έμεινε φυλακισμένη για 8 χρόνια.

Στα επιβαρυντικά στοιχεία εις βάρος της Έλλης Λαμπέτη η Ασφάλεια καταγράφει και το ότι ήταν ιδρυτικό μέλος του Ελληνοτσεχοσλαβακικού Συνδέσμου το 1956.

Κατα τα άλλα, δεν κατάφεραν να διαπιστώσουν την πίστη ή την αντίθεσή της ηθοποιού προς την "Εθνική Κυβέρνηση" ή "εάν κατά την τέλεσιν της υπηρεσίας της επηρεάζεται υπό ατομικών συμφερόντων ή ατομικών παραγόντων".

Πρώην σύζυγος εμφορουμένου "υπό κομμουνιστικών φρονημάτων"
Ένα μήνα νωρίτερα, τον Ιανουάριο του 1971, πιθανότατα στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας και συγκεκριμένα για τις κοινωνικές της σχέσεις, άλλο έγγραφο στέλνεται πάλι από τη Γενική Ασφάλεια προς την Υπηρεσία Πληροφοριών όπου αναφέρουν πού έμενε η ηθοποιός τον καιρό που ήταν παντρεμένη με τον Μάριο Πλωρίτη, δημοσιογράφο "όστις ενεφορείτο υπό κομμουνιστικών φρονημάτων", καθώς και πού έμενε μετά με τον μετέπειτα σύζυγό της. Η ηθοποιός, όπως γράφουν, δεν τους έχει απασχολήσει αντεθνικώς και φέρεται ως "εμφορουμένη υπό υγιών κοινωνικών φρονημάτων. Επίσης πληροφορίαι φέρουσι ταύτην ως εκδηλουμένην υπέρ του Δυτικού Κόσμου".

Ούτε σε αυτό το έγγραφο φαίνεται να έχουν καταλήξει οι αρχές περί της πίστεώς της στην "Εθνικήν Κυβέρνησιν" ή "εάν επηρεάζεται υπό ατομικών συμφερόντων ή πολιτικών παραγόντων".

ΑΥΓΗ: http://www.avgi.gr/article/10813/7746247/e-auge-ekapse-ten-lampete